Novas

• O Grupo de Acción Local presentou o diagnóstico da pegada de carbono das explotacións agrícolas de Mallorca, elaborado a través de LEADER e financiado polo FEADER
• O estudo destaca as baixas emisións do sector e o seu papel na descarbonización da illa.

Comprender a orixe e a distribución das emisións de gases de efecto invernadoiro é crucial para a transición ecolóxica e a adaptación ao cambio climático. Nas Illas Baleares, o sector agrícola representa o 2,8 % das emisións de dióxido de carbono ( _CO2 ).

Para caracterizar a pegada de carbono do sector agrícola no territorio, o Grupo de Acción Local (GAL)   Mallorca Rural , a través do enfoque LEADER, promoveu o “Diagnóstico da pegada de carbono das explotacións agrícolas de Mallorca ” ao longo do ano 2025.

Obxectivos do proxecto

Para comprender a situación ambiental do sector agrícola e as súas perspectivas de futuro no marco dunha transición cara a un sistema máis resiliente e sostible, estableceron os seguintes obxectivos.

• Caracterizar o perfil de emisións do sector agrícola en Mallorca.

• Medir a pegada de carbono a nivel de explotación agrícola.

• Comparar resultados entre diferentes sistemas de produción .

• Propoñer medidas para mitigar as emisións.

• Contribuír aos compromisos de descarbonización .

Desenvolvemento

As medicións realizáronse en 30 explotacións, seleccionadas entre 86 rexistradas, tendo en conta a súa diversidade e representatividade. Consideráronse diferentes sectores, tanto de xestión convencional como ecolóxica, e diferentes zonas xeográficas, especialmente as comarcas do Raiguer e Es Pla (80 % do total).

En cada explotación, realizáronse visitas técnicas e entrevistas para recompilar datos sobre o consumo de enerxía, o uso de fertilizantes e pesticidas, a densidade de gando e as superficies cultivadas, entre outros factores. Con base nestes datos, calculáronse as emisións e identificáronse oportunidades específicas de mellora.

Resultados

A avaliación estima que o sector agrícola das Illas Baleares xera unha pegada de carbono total de 2.250 toneladas de _CO2 . A principal fonte de emisións é a maquinaria agrícola (26,1%), seguida do uso de refrixerantes, a gandería e os produtos fitosanitarios.

As explotacións agrícolas máis dependentes dos insumos (horticultura e viticultura) mostraron unha maior pegada de carbono, mentres que as adaptadas ao medio ambiente, como os froitos secos, as oliveiras ou as froiteiras de secaño, presentan niveis máis baixos. Ademais, a agricultura ecolóxica xera ata un 40 % menos de emisións que a agricultura convencional.

Magdalena Llul, xerente do Grupo de Acción Local (GAL), subliña que estas emisións poderían reducirse ata nun 16 % e que o sector agrícola contribúe «pouco ás emisións e moito á protección da terra». As explotacións agrícolas «teñen potencial como sumidoiros de carbono para xerar ingresos a través de modelos de compensación de emisións nos que os sectores emisores financian accións agroambientais».

Propostas

Entre as boas prácticas e medidas de redución de emisións máis destacadas están as seguintes.

• Redución no consumo de combustibles fósiles derivado do uso de maquinaria e vehículos agrícolas .

• Promoción das enerxías renovables , especialmente coa instalación de paneis fotovoltaicos.

• Implementación da agricultura rexenerativa , que está a xerar un interese crecente, así como prácticas aplicables aos ecorreximes de cuberta vexetal, rotacións e compostaxe.

• Optimización da fertilización nitroxenada e substitución de fertilizantes sintéticos.

• Valorización de subprodutos agrícolas e gandeiros : uso e transformación de restos vexetais e gandeiros.

Magdalena Llul indica que, aínda que non teñen un plan concreto, a súa intención é que nos seguintes períodos esta liña de actuación continúe, por exemplo, mediante axudas para implementar estas medidas.

Participantes e financiamento

Este foi un proxecto do GAL Mallorca Rural, dentro da súa Estratexia de Desenvolvemento Local Participativo 2014-2022, empregando a metodoloxía LEADER.

Esta iniciativa está cofinanciada, ademais, nun 80 % por fondos Feader , nun 14 % polo Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación e nun 6 % pola Consellería de Agricultura, Pesca e Medio Ambiente Natural do Goberno das Illas Baleares .