"SMARTA-NET"

• A iniciativa "SMARTA-NET" busca promover a mellora do transporte nas zonas rurais, integrar a mobilidade nos plans urbanos e fomentar o turismo verde.
• A Unión Europea publicou catro guías de mobilidade para conectar os concellos.

En gran parte de Europa, as comunidades rurais carecen de transporte axeitado para conectarse entre si e coas cidades. O acceso ao emprego, á atención sanitaria, á educación e ás actividades de lecer concéntrase nas zonas urbanas.

Por este motivo, a Comisión Europea (CE) puxo en marcha novos recursos destinados a impulsar a mobilidade nas zonas rurais. Estes materiais son o resultado do proxecto "SMARTA-NET" (2022-2024) , que abordou un dos principais retos da política de transporte europea: garantir un acceso xusto, eficiente e con baixas emisións de carbono para as comunidades rurais.

Catro guías con recursos prácticos

SMARTA-NET desenvolveu catro documentos de referencia que ofrecen solucións adaptadas ás necesidades rurais:

1. Guía de solucións de mobilidade rural compartida: Presenta un catálogo de máis de 30 solucións de transporte compartido. Estas inclúen servizos de transporte baixo demanda, programas de coches compartidos e plataformas dixitais que permiten a coordinación de viaxes en zonas escasamente poboadas. Tamén inclúe experiencias de redes de voluntariado, uso compartido de bicicletas en pequenas cidades e servizos de transporte que conectan coas principais estacións de transporte.

2. Orientación sobre financiamento e opcións de financiamento para a mobilidade rural: Ofrece directrices para os concellos que combinan financiamento público, social e privado. O documento explica como acceder a programas europeos, nacionais e rexionais e ilustra casos de éxito nos que a cooperación con asociacións sen ánimo de lucro ou cooperativas locais fixo posible o mantemento de servizos de mobilidade. Tamén inclúe ferramentas prácticas para avaliar custos, beneficios e modelos de negocios a pequena escala.

3. Guía sobre a integración de consideracións de mobilidade rural no deseño de plans de mobilidade urbana sostible (PUS): ofrece orientación para que os PUS inclúan aos residentes das zonas rurais próximas. Propóñense medidas como a coordinación dos horarios de autobuses interurbanos cos servizos urbanos, a creación de corredores de mobilidade que conecten vilas e cidades e o uso de datos de mobilidade rural nas avaliacións de planificación. Tamén se presentan exemplos de rexións que xa incorporaron a mobilidade rural en todas as fases do ciclo PUS.

4. Guía para unha mobilidade máis sostible nas rexións de turismo rural: Analiza os hábitos de viaxe dos turistas e propón medidas para mellorar tanto a experiencia do visitante como a vida cotiá dos residentes. Inclúe estratexias para reforzar os desprazamentos a pé e en bicicleta, mellorar a información dixital de rutas e horarios, implementar sistemas de billete único e desenvolver campañas de comunicación que promovan opcións de transporte baixas en carbono nos destinos de turismo rural.

Piares fundamentais de “SMARTA-NET”

Ademais das directrices, «SMARTA-NET» estruturouse arredor de tres eixes principais:

• Rede Europea de Mobilidade Rural (ERMN) : Esta foi a primeira plataforma paneuropea do seu tipo, que conectou concellos, Grupos de Acción Local (GAL) , axencias de desenvolvemento rural, profesionais e investigadores. Organizaron catro reunións presenciais e catro seminarios virtuais para intercambiar coñecementos e experiencias.

• Sesións de formación en 14 países: as sesións na lingua nacional de cada Estado membro abordaron as catro áreas temáticas das guías mencionadas. Estas sesións de formación reforzaron as competencias das autoridades locais e das partes interesadas rurais en materia de planificación, deseño de servizos e implementación de medidas de mobilidade.

• Recursos suplementarios: O proxecto puxo á disposición do público informes, folletos, presentacións e vídeos a través do seu sitio web.

Visión a longo prazo

O obxectivo do proxecto SMARTA-NET está aliñado coa Visión Europea a Longo Prazo para as Zonas Rurais , que ten como obxectivo crear comunidades "máis fortes, máis conectadas, resilientes e prósperas" para 2040. A iniciativa tamén contribúe aos obxectivos do Pacto Verde Europeo ao reducir o consumo de combustibles fósiles e as emisións de CO2.