
21 de Decembro de 2018
Os días 19 e 20 de decembro, na Seu d'Urgell, Lleida, reuníronse varios Grupos de Acción Local de Cataluña, Aragón e Galicia para abordar os problemas que sofren as zonas rurais debido á crecente migración de mozos dos concellos rurais ás zonas urbanas. O Grupo de Acción Local (GAL) do Consorci del Alt Urgell-Cerdanya foi o anfitrión destes eventos, onde, a través do proxecto de cooperación ODISSEU, presentou proxectos e exemplos concretos de como atraer talento novo ás zonas rurais, servindo de exemplo para outros grupos interesados no tema.
O segundo intercambio de experiencias do último trimestre de 2018 tivo lugar na Seu d'Urgell, Lleida, os días 19 e 20 de decembro. Estes intercambios, convocados pola Rede Rural Nacional , facilitan a cooperación interterritorial entre Grupos de Acción Local co claro obxectivo de tecer e crear unha rede que lles permita traballar xuntos para resolver problemas comúns compartidos por diferentes territorios . Neste evento, o Consorcio GAL Alt Urgell-Cerdanya presentou o proxecto ODISSEU, que ten como obxectivo poñer de manifesto os problemas existentes causados polo fenómeno da migración da mocidade rural ás zonas urbanas. Presenta unha realidade complexa con moitos factores implicados no proceso, pero tamén describe accións concretas destinadas a mitigar o problema do despoboamento e atraer o talento da poboación máis nova aos concellos.
Cristina Simón, representante da Unidade Nacional de Xestión da Rede Rural, participou na apertura destas bolsas. Presentou estas sesións como unha oportunidade para que os Grupos de Acción Local que se atopen nunha situación similar e se enfronten ao crecente problema do abandono da terra e a migración de mozos das zonas rurais, discutan e debatan diferentes alternativas, promovendo a cooperación entre os Grupos. O alcalde da Seu d'Urgell tamén participou no acto de inauguración, onde aproveitou a ocasión para salientar a necesidade de fomentar a competitividade, dado que os mozos son o grupo máis vulnerable, pero tamén o máis proactivo á hora de poñer en marcha proxectos empresariais que invistan no rural. Ademais, o presidente da Rede ARCA catalá vinculou directamente a cooperación entre territorios con proxectos estratéxicos, destacando a necesidade de identificarse co territorio, apoiar á poboación local e integrar á xente nova, aos Grupos de Acción Local e a todos os técnicos das Administracións rexionais e oficinas de xuventude, como eixes clave para promover a cooperación no marco dos proxectos LEADER.
ODISSEU , o eixo central deste intercambio de experiencias, é un proxecto que apoia a mozos interesados en coñecer mellor as oportunidades dispoñibles nas zonas rurais para desenvolver as súas carreiras profesionais. Esta iniciativa promove o emprendemento a través de diversas actividades, conectando empresas rurais e o talento dos mozos. O obxectivo é mostrar as oportunidades profesionais, facilitar a inserción laboral, contribuír a mellorar o coñecemento sobre as zonas rurais e concienciar ás empresas sobre o valor engadido da incorporación de talento novo aos seus negocios. Unha das iniciativas clave que paga a pena destacar neste contexto é o programa ODISSEU PRACTICUM, que ten como obxectivo introducir a mocidade no mundo profesional a través de prácticas remuneradas en empresas situadas en concellos rurais, facilitando a inserción laboral e aumentando a competitividade empresarial a través do talento creativo e innovador da mocidade.
O proxecto ODISSEU presentouse como unha iniciativa baseada nun proxecto de cooperación LEADER no que máis de 1.300 mozos de todo o territorio se beneficiaron das medidas adoptadas, e no que están latentes a relevancia e a importancia dos valores que defende o proxecto, apostando polo territorio desde 2011. Ademais, ODISSEU e o talento novo traballan da man para presentar, dentro deste marco común de cooperación, o proxecto Cowocat_Rural, cuxo obxectivo principal é a creación de emprego e actividade económica no rural a través dos valores do coworking. Para conseguilo, un dos elementos clave e fundamentais deste compromiso é a necesidade de redes de comunicación de calidade e acceso a internet que fomenten os hábitos de teletraballo e promovan o coworking como unha forma de traballar a través das TIC nas zonas rurais.
O arraigamento, o sentido de pertenza á terra e a cooperación preséntanse como elementos clave para emprender un proxecto exitoso que, ademais de todo o demais, ofreza calidade de vida. Esa é a visión de Albert, un dos emprendedores convidados que presentou o seu proxecto de turismo rural. Durante o seu discurso, salientou que "a maior oportunidade de todas é ser novo". Recoñece que o camiño non foi doado e que houbo moitos obstáculos que superar, pero que, como as súas compañeiras Laura e Meritxell, confiaron no seu pobo e nas súas orixes, o que lles permitiu combinar a paixón pola súa terra coa oportunidade de construír un futuro próximo ao que máis lles importa. Outras emprendedoras como Päivi , unha muller finlandesa que optou polo coworking; Helena , unha deseñadora téxtil que deixou Barcelona para a comarca do Alt Urgell aproveitando a oportunidade que lle ofrecía o territorio e o valor engadido intrínseco da marca Pireneos; Nina , unha amante da arquitectura e da natureza que cambiou a súa axitada vida na cidade pola tranquila Seu; ou Isabel, cun fermoso proxecto que pretende poñer en valor os produtos lácteos da zona cos sabores máis característicos da rexión, son algúns dos moitos exemplos que existen no medio rural de Cataluña e que permitiron enriquecer estas xornadas, intercambiando experiencias e sendo puntos de referencia para pensar que "o cambio é posible"; que a tendencia actual se poida reverter e que, traballando xuntos e en rede, poidamos medrar persoal e profesionalmente, dando valor ao territorio e conseguindo o desenvolvemento das zonas rurais.
En canto a LEADER, a participación de dous dos Grupos de Acción Local de Galicia que queren emprender un proxecto de cooperación, así como a presentación do proxecto Xóvenes Dinamizadores Rurais , promovido polo Goberno de Aragón e presentado por Maite González de ADEFO-Cinco Villas , serviron para poñer en contacto aos representantes dos GAL e sentar as bases dun futuro proxecto de cooperación interterritorial.